بی ام و سری Z : تاریخچه , مدل ها و لوازم یدکی 

بی ام و (BMW) یکی از محبوب ترین برندهای خودروسازی در جهان است که با تلفیق طراحی لوکس مهندسی دقیق آلمانی و عملکرد بالا جایگاه ویژه ای در دل علاقه مندان به خودرو دارد. یکی از سری های خاص و اسپرت این کمپانی سری Z است که از دهه 1990 به بازار معرفی شد و تاکنون مدل های متنوعی را در قالب رودستر و کوپه های دو در ارائه داده است. در این مقاله نگاهی خواهیم داشت به تاریخچه سری Z, انواع مدل های آن , لوازم یدکی رایج و قطعاتی که بیشتر در معرض استهلاک یا خرابی هستند. 

تاریخچه بی ام و سری Z

سری Z از کلمه آلمانی "Zukunft" به معنای آینده گرفته شده است. این نامگذاری نشان از نگاه آینده نگر بی ام و برای طراحی و تولید خودرویی با سبک متفاوت و طراحی خلاقانه دارد. اولین خودرو از این سری در سال 1989 به نام BMW Z1 معرفی شد. 

BMW Z1 (1989-1991) 

اولین مدل از این سری , Z1 بیشتر به عنوان پروژه ای مفهومی و نمایش شناخته میشد. تنها حدود 8000 دستگاه از آن تولید شد. درهای کشویی که به سمت پایین در بدنه فرو میرفتند, یکی از ویژگی های منحصر به فرد این مدل بود. موتور 6 سیلندری خطی 2.5 لیتری آن قدرتی در حدود 170 اسب بخار داشت.

BMW Z3 (1995-2002)

اولین رودستر بی ام و بود که به طور گسترده تولید و عرضه شد و توانست توجه زیادی را در بازار جلب کند. این خودرو به ویژه بعد از حضور در فیلم ((جیمز باند : چشم طلایی)) به شدت محبوب شد. بی ام و Z3 در ابتدا با موتورهای 1.8 و 1.9 لیتری عرضه شد و بعدها نسخه های قوی تری از جمله Z3M با موتور 3.2 لیتری نیز به بازار جهانی خودرو معرفی شدند.

نسل اول BMW Z4 اتاق های E85/E86 سال های 2002 - 2008 

جایگزین Z3 , مدل Z4 بود که در دو نسخه رودستر (E85) و کوپه (E86) تولید شد. طراحی تهاجمی تر , هندلینگ بهتر و پیشرانه های قوی تر از جمله مزایای Z4 نسبت به نسل قبل بود. نسخه M با موتور S54 مشابه مدل E46 M3 , یکی از قدرتمندترین رودسترهای آن زمان بود. 

نسل دوم BMW Z4 اتاق E89 سال های 2009 تا 2016 

در نسل دوم , بی ام و سقف فلزی جمع شونده را معرفی کرد که ظاهر رودستر را با قابلیت کوپه ترکیب میکرد. طراحی نرم تر و لوکس تر در کنار موتورهای توربوشارژر باعث شد این نسل بیشتر مورد توجه خریداران شهری و علاقه مندان به خودروهای لوکس قرار گیرد.

نسل سوم BMW Z4 اتاق G29 از سال 2018 به بعد 

جدیدترین نسل Z4 با همکاری تویوتا توسعه یافت و پلتفرم مشترکی با تویوتا سوپرا دارد. این نسل تنها به صورت رودستر عرضه می شود. طراحی مدرن , استفاده از فناوری های روز , و موتورهای توربوشارژر قوی از ویژگی های بارز G29 می باشد. 

مدل سال تولید نوع بدنه  موتور نکات برجسته
Z1 1989-1991 رودستر 6 سیلندر 2.5 لیتر درب های کشویی خاص
Z3 1995-2002 رودستر و کوپه 1.8 تا 3.2 لیتر حضور در فیلم جیمز باند
Z4 (E85/E86) 2002-2008 رودستر و کوپه 2.2 تا 3.2 لیتر طراحی تهاجمی
Z4 (E89) 2009-2016 رودستر(سقف فلزی) 2.0 تا 3.5 لیتر توربو راحتی و لوکس تر
Z4 (G29) 2018 تا اکنون رودستر 2.0 تا 3.0 لیتر توربو فناوری مدرن و عملکرد بالا

قطعات یدکی بی ام و سری Z

خودروهای اسپرت مثل BMW Z4 نیاز به نگهداری دقیق تری دارند. به دلیل ساختار فنی پیشرفته تر و طراحی خاص , قطعات یدکی این خودروها گاهی خاص و پرهزینه تر هستند. در ادامه انواع این لوازم را معرفی میکنیم.

 قطعات موتوری بی ام و سری Z

قطعات موتوری بی ام و سری Z شامل موارد زیر می شود :

1- فیلتر هوا , فیلتر روغن , فیلتر بنزین بی ام و سری Z

2- کوئل ها و شمع ها بی ام و سری Z

3- واترپمپ و ترموستات بی ام و سری Z

4- کیت تایمینگ (زنجیر یا تسمه) بی ام و سری Z

5- میل سوپاپ و قطعات مربوطه بی ام و سری Z

قطعات سیستم خنک کننده بی ام و سری Z

که شامل قطعات زیر می شود :

1- رادیاتور بی ام و سری Z

2- پمپ آب (واترپمپ) بی ام و سری Z

3- فن خنک کننده بی ام و سری Z

4- شلنگ ها و اتصالات آب بی ام و سری Z

سیستم خنک کننده در خودروهای بی ام و عموما حساس است و معمولا نیاز به تعویض قطعات پلاستیکی در بازه های زمانی مشخص دارد. 

قطعات تعلیق و سیستم فرمان بی ام و سری Z

که شامل قطعات زیر می باشد :

بوش ها و طبق های بی ام و سری Z

کمک فنر جلو و عقب بی ام و سری Z

جعبه فرمان و پمپ هیدرولیک بی ام و سری Z

در خودروهایی مثل Z3  و Z4 اتاق E85 که قدیمی تر هستند, خرابی بوش ها و صداهای جلوبندی بسیار رایج است. 

قطعات برقی و الکترونیکی بی ام و سری Z

1- کامپیوتر ECU بی ام و سری Z

2- سنسورها (هوا , اکسیژن , ناک , دمای آب) بی ام و سری Z

3- دینام و استارت بی ام و سری Z

4- کلیدها و صفحه کیلومتر بی ام و سری Z

قطعات بدنه و داخلی بی ام و سری Z

1- سقف برقی بی ام و سری Z

2- درب ها , گلگیرها , چراغ های بی ام و سری Z

3- قطعات داخلی مثل دسته دنده ها , کنسول وسط , دسته سوییچ بی ام و سری Z

4- قطعات تزیینی بی ام و سری Z

قطعاتی که بیش ترین خرابی را دارند :

در بین کاربران خودروهای بی ام و سری Z, برخی قطعات به مرور زمان یا به دلیل طراحی خاص , بیشتر دچار مشکل می شوند :

سقف برقی (در مدل E89) 

سیستم باز و بسته شدن سقف فلزی در این مدل نسبتا پیچیده و پرهزینه است. موتورهای الکتریکی یا سنسورها ممکن است خراب شوند.

بوش طبق و کمک فنرهای بی ام و سری Z

در مدل های قدیمی مثل Z3 , Z4 اتاق E85 , بوش ها و کمک ها به مرور تحلیل می روند و باعث ایجاد صدا یا افت فرمان پذیری می شوند.

سیستم خنک کننده بی ام و سری Z

واترپمپ های پلاستیکی , ترموستات و شلنگ ها معمولا بعد از حدود 100 هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارند. 

سنسورهای بی ام و سری Z

سنسور دمای آب , سنسور اکسیژن در مدل هایی که به سن بالا رسیدند معمولا نیاز به تعویض پیدا می کنند. 

دیسک و صفحه کلاچ بی ام و سری Z

در نسخه های دستی ,  استفاده اسپرت می تواند باعث استهلاک سریع تر کلاچ شود. 

کوئل ها و شمع های بی ام و سری Z

نوسانات برق و دمای بالا باعث خرابی کوئل ها می شود که یکی از ایرادات شایع بی ام و سری Z خصوصا بی ام و Z4 است. 

نکات مهم در نگهداری و خرید قطعات یدکی بی ام و سری Z

استفاده از قطعات اصلی یا OEM یا برندهای معتبر جایگزین مثل Febi , Bosch , Lemforder برای اطمینان از کیفیت. 

بررسی کد فنی (part number) دقیق قطعه برای جلوگیری از ناسازگاری 

مشورت با مکانیک متخصص BMW برای تشخیص صحیح و تعمیر اصولی 

بررسی تجربه دیگر کاربران و فروم های آنلاین BMW که می توانند تجربه های مفیدی را ارائه دهند. 

نتیجه گیری 

بی ام و سری Z ترکیبی جذاب از طراحی اسپرت , کیفیت ساخت بالا و حس رانندگی متفاوت است. مدل های این سری از Z1 تا Z4 اتاق G29 هر کدام سبک و ویژگی خاص خود را دارند. اگرچه هزینه نگهداری و قطعات آن ممکن است نسبت به خودروهای معمولی بالاتر باشد اما با مراقبت و استفاده از قطعات با کیفیت می توان از تجربه رانندگی با این خودرو لذت برد. 

در نهایت انتخاب قطعات یدکی مناسب و تعویض به موقع آنها تاثیر مستقیمی در سلامت فنی خودرو و حفظ ارزش آن در بلندمدت دارد. اگر صاحب یکی از مدل های سری Z هستید یا قصد خرید آن را دارید, شناخت دقیق ویؤگی ها , ضعف ها و نیازهای آن می تواند تجربه مفیدی را برای شما فراهم کند.